МБОУ «Кобяйская средняя общеобразовательная школа имени Е.Е.Эверстова»
РАССМОТРЕНО СОГЛАСОВАНО УТВЕРЖДАЮ
Протокол заседания Заместитель директора по УВР Директор МБОУ «Кобяйская СОШ»
методической кафедры ________________ /Капитонова А.Н./ _______________ /Егоров Г.К./
якутской и зарубежной филологии ______________ 2014 г. ____________ 2014 г.
№ 1 от _________2014 г.
___________ /Терехова А.П./
РАБОЧАЯ ПРОГРАММА
по якутскому языку
Уровень образования (класс): основное общее образование 7 класс
Количество часов: 68 (2 часа в неделю)
Учитель: Павлова М.Е.
2014 г.
Саха тыла: 5-11 кылаас. Сахалыы оскуола программата. – Дьокуускай: Уорэхтээьини сайыннарар ин-т изд-та. – 2000с.
Учебник: «Саха тыла. 7 кылааска уорэнэр кинигэ.Н.Н.Неустроев, А.Г.Ядрихинская, С.С.Семенова. – Дь.: Бичик, 2009. – 112с.
Бы´аарыы сурук.
О±о т³р³³бµт тыла µ³рэ±и-билиини кэбэ±эстик ылынар, ³й³-толкуйа тобуллар, майгыта-сигилитэ олохсуйар, айар-тутар дьо±ура сайдар айыл±аттан айыллыбыт эйгэтэ буолар.
Саха тыла – саха оскуолатыгар µ³рэх тыла, билии-к³рµµ т³рд³ буолар. ¥³рэнээччи тыл µ³рэ±ин ту´унан сµрµн ³йд³бµлэ, ситимнээн са²арар µ³рµйэ±э, ырытар-толкуйдуур, о²орон к³р³р дьо±ура ма²най т³р³³бµт тыл уруогар олохсуйар. Онтон салгыы о±о атын µ³рэх предметтэрин ис хо´оонун т³р³³бµт тылынан ордук чэпчэкитик ³йдµµр. Билиитэ-к³рµµтэ кэ²ээн истэ±ин ахсын тылын саппаа´а байар, онон атын предметтэри сахалыы µ³рэтии т³р³³бµт тылын ба´ылыырга к³м³л³´³р.
Саха тылын оскуола±а µ³рэтии бары предметтэри µ³рэтиини кытта бы´аччы ситимнээх, онно акылаат буолар ураты суолталанар.
Итинэн сибээстээн саха тылыгар µ³рэтии программата µ³рэнээччигэ маннык ирдэбили туруорар:
¥³рэнээччи µлэ±э-хамнаска, дьыала±а-куолуга, общественнай олоххо т³р³³бµт тылынан хомо±ойдук кэпсэтэр, санаатын саа´ылаан этэр, суруйар.
Саха тылын µ³рэ±ин, тыл культуратын ту´унан ³йд³бµлµ ылар, литературнай нуорманы билэр, т³р³³бµт тылын бар±а баайын сыаналыыр, сатаан ту´анар.
Ийэ тылын баайынан, кэрэтинэн киэн туттар, т³р³³бµт тыла сайдарын ту´угар туруула´ар, кэлэр к³лµ³нэ±э тириэрдэр ытык иэстээ±ин ³йдµµр.
VII-с кылааска морфология µ³рэтиллэр. Морфология5а ситимнээх са²а±а уонна сурук µ³рµйэхтэригэр ту´алаах чахчыларга ордук суолта бэриллиэх тустаах.
Сµрµн µ³рµйэхтэр уонна сатабыллар:
Этиини этии чилиэннэринэн, тииптэринэн, састааптарынан, тутулларынан ырытыы. Этиигэ туттуллар тыллар ханнык са²а чаа´ынан бэриллибиттэрин, ситимнэрин бы´аарыы. Этиигэ сурук бэлиэлэрин таба туруоруу, Сыы´а туттуллубуту к³нн³рµµ.
Араас сана чааьа уоскуур уонна уларыйар халыыбын уорэтэн, тыл литературнай нуорматын арааран билэргэ уонна тутуьарга уорэтии.
Тиэкис тутулун, санарар сана тиибин уонна истиилин билии.
Саха тылын уруогар личностнай, метапредметнай уонна предметнай µ³рµйэхтэри уонна сатабыллары баһылааһын:
Личностнай үөрүйэх:
ситимнээх саҥа кэрэтин өйдөөһүн,
төрөөбүт тылга, кульутараҕа, төрөөбүт дойдуга тапталы, интэриэһи иҥэрии, көбүтүү,
тиэкиһи ааҕар, өйдүүр, ырытар дьоҕуру сайыннарыы,
айар дьоҕуру сайыннарыы,
сахалыы ыраастык саҥарара ситиһии.
Метапредметнай үөрүйэх:
үөрэнээччи уруок тиэмэтин уонна сыалын бэйэтэ туруорар,
уруок сүрүн санаатын учууталы кытта тэҥҥэ быһаарар,
бэйэ сыыһатын көннөрөр,
Тылдьыты о.д.а. эбии литератураны сатаан туһанар,
тиэкиһи сатаан өйдүүр, ырытар,
санаатын суругунан да, тылынан да сахалыы сайаҕастык этинэр.
Предметнай үөрүйэх:
тиэкиһи дорҕоонноохтук ааҕар, ис хоһоонун өйдүүр,
тылы сөпкө устар, суруйар,
тылы саҥа чааһынан, састаабынан о.д.а. сатаан ырытар.
VII кылаас. 68 чаас.
Тыл үөрэҕэ . 46 чаас
Киирии тема. Саха тыла — ийэ тыл. 1 чаас.
6 кылааска үөрэппити хатылааһын: лексика, саҥа чааһа. 1 чаас.
Морфология. Таба суруйуу.
Тус туохтуур. 12 чаас.
1. Туохтуур өйдөбүлэ. Тус туохтуур, аат туохтуур, сыһыат туохтуур.
Тус туохтуур суолтата, морфологическай бэлиэтэ, этиигэ ханнык чилиэн буолара. Туохтуур олоҕо. Туохтуур суолтатынан арааһа: хайааһын туохтуура, турук туохтуура, тыаһы үтүктэр, дьүһүннүүр туохтуур.
2. Туохтууру атын саҥа чааһыттан ыйытыы туруоран араарар, тиэкистэн булар, арааһын ыйар. Суолтатынан бэйэтэ холобур аҕалар.
Туохтуур олоҕун сатаан араарар, ахсаанын, сирэйин быһаарар.
Синоним туохтуур арааһын булар, суолтатын быһаарар, этиигэ туттар.
Тылдьыттан туохтуур арааһын булар, суолтатын быһаарар, этиигэ туттар.
1. Туохтуур төрүт олоҕо, үөскүүр ньымата: cыһыарыы, аттарыы. Паараласпыт туохтуур үөскээһинэ, туттуллар уратыта.
2. Туохтуур олоҕун, үөскээбит сыһыарыытын быһаарар.
Туохтууру араас сыһыарыынан үөскэтэр.
Паараласпыт туохтууру үөскэтэр, саҥарар саҥаҕа сатаан туттар.
1. Туохтуур уларыйыыта. Туохтуур сирэйдэниитэ: билигин ааспыт кэм, урут ааспыт кэм, билиҥҥи кэм, кэлэр кэм. Биир уонна элбэх ахсаан. Туохтуур сирэйдэниитэ. Туохтуур буолар, буолбат халыыба.
Туохтуур кэмин, сирэйин атын суолтаҕа туһаныы.
2. Туохтуур кэмин, ахсаанын, сирэйин, буолар-буолбат халыыбын быһаарар. Туохтуур ааспыт кэмин арааһын сатаан үөскэтэр, суолтатын өйдүүр.
Сэһэргиир тиэксикэ туохтуур араас кэмин, сирэйин атын суолтаҕа сатаан туһанар.
1. Көмө туохтуур өйдөбүлэ, морфологическай бэлиэтэ, этиигэ туттуллара. Көмө туохтууру саҥарар саҥаҕа туттуу.
2. Көмө туохтууру сатаан араарар, этигэн кыаҕын өйдөөн көрөр, сыаналыыр.
Көмө туохтууру истиил ирдэбилигэр дьүөрэлээн туттар.
1. Туохтуур туһаайыытын суолтата, арааһа. Туһаайыы үөскээһинэ.
2. Туһаайыы арааһын быһаарар, сатаан үөскэтэр.
Саҥарар саҥаҕа, уус-уран айымньыга туһаайыы дэгэтин өйдөөн көрөр, сыаналыыр.
Саҥарара саҥатыгар туохтуур туһаайыытыгар истиил ирдэбилигэр дьүөрэлээн туттар.
1. Киэп суолтата, арааһа. Кэпсиир киэп — сүрүн киэп, 3 кэмҥэ туттуллара. Ойоҕос киэптэр.
2. Туохтуур киэбин арааһын быһаарар, сатаан үөскэтэр.
Туохтуур араас киэбин саҥарар саҥатыгар истиил ирдэбилигэр дьүөрэлээн туттар.
1. Туохтуур көрүҥүн арааһа. Көрүҥ үөскүүр ньымата.
2. Туохтуур көрүҥүн арааһын быһаарар, сатаан үөскэтэр.
Сахалыы туохтуур көрүҥүн этигэн кыаҕын өйдөөн көрөр, сыаналыыр. Туохтуур көрүҥүн сорудах быһыытынан уларытар, этии ис хоһооно хайдах уларыйарын кэтээн көрөр.
Туохтуур көрүҥүн саҥарар саҥатыгар истиил ирдэбилигэр дьүөрэлээн туттар.
1. Туохтуур кыччатар (атаахтатар) халыыба: суолтата, үөскээһинэ, саҥарар саҥаҕа, уус-уран айымньыга туттуллара.
2. Туохтур кыччатар халыыбын быһаарар, сатаан үөскэтэр. Этигэн кыаҕын өйдөөн көрөр, сыаналыыр.
Туохтуур кыччатар халыыбын истиил ирдэбилигэр дьүөрэлээн туттар.
1. Туохтуур үлүбүөй халыыбын быһаарар, сатаан үөскэтэр.
Дэгэт суолтатын өйдөөн көрөр, истиил ирдэбилигэр дьүөрэлээн туттар.
1. Туохтууру таба суруйуу. Орфография быраабылалара.
2. Туохтууру таба суруйуу түбэлтэтин булан көрөр, сатаан быһаарар.
Быраабыланы тутуһан сөпкө суруйар.
Аат туохтуур. 5 чаас
1. Аат туохтуур суолтата, морфологическай бэлиэтэ, этиигэ ханнык чилиэн буолара. Арааһа: ааспыт кэмнээх, билиҥҥи кэмнээх, кэлэр кэмнээх аат туохтуур. Саха тылыгар кэлин үөскээбит аат туохтуурдар.
2. Аат туохтууру, даҕааһын ааты уонна туохтууру араарар. Этии чилиэнин ырытар.
1. Аат туохтуур аат суолтатын ылыыта, уларыйар халыыптара. Этиигэ ханнык чилиэн буолара.
2. Ааттыйбыт аат туохтууру ыйытыы туруоран тиэкистэн булар.
1. Аат туохтууп истиили үөскэтэр кыаҕа. Аат туохтууру норуот тылынан уус-уран айымньытыгар туттар үөрүйэх. Дьыала, кэнсэлээрийэ тылыгар, наука истиилигэр аат туохтууру туттуу анала.
Аат туохтуур синоним суолталаах халыыптара.
2. Аат туохтууп литературнай нуорманы кэһэр миэстэтин булан көрөр, синоним халыыбынан солбуйар.
Аат туохтууру истиил ирдэбилигэр дьүөрэлээн туттар.
Сыһыат туохтуур. 4 чаас.
1. Сыһыат туохтуур суолтата, морфологическай бэлиэтэ, этиигэ ханнык чилиэн буолара. Сыһыат туохтуур арааһа: урут, тэҥҥэ, тута, кэлин сыһыат туохтуур. Сыһыат туохтуур үөскүүр ньымата: сыһыарыы, пааралаһыы, олоҕун хатылааһын.
2. Сыһыат туохтууру этииттэн уонна тиэкистэн ыйытыы туруоран булар, арааһын быһаарар.
Сыһыат туохтуур арааһын сатаан үөскэтэр, туттар.
1. Сыһыат туохтуур саха тылын биир табыгастаах халыыба, туттуллар уратыта: көрүҥ халыыбын үөскэтэр кыаҕа, кэпсиирэ сыһыарыытын ылара-ылбата.
2. Уус-уран айымньыны дьыала, наука истиилин кытта тэҥнээн көрөр.
Сыһыат туохтууру истиил ирдэбилигэр дьүөрэлээн, холбуу этии чаастарын ситимнииргэ, көрүҥ халыыбын үөскэтэргэ туттар.
Сыһыат. 5 чаас.
1. Сыһыат суолтата, морфологическай бэлиэтэ, этиигэ ханнык чилиэн буолара. Сыһыат үөскүүр ньымата. Таба суруйуу.
2. Сыһыаты этиттэн, тиэкистэн ыйытыы туруоран булар, арааһын быһаарар. Сыһыат быраабыланы тутуһан сөпкө суруйар.
Сыһыат арааһын сатаан үөскэтэр, истиил ирдэбилигэр дьүөрэлээн туттар. Синоним сыһыат дэгэтин өйдүүр.
Тылдьыттан сыһыат арааһын булар, суолтатын быһаарар, этиигэ туттар.
Көмө саҥа чаастара. 6 чаас.
1. Көмө саҥа чааһын өйдөбүлэ. Эбиискэ, сыһыан тыл, дьөһүөл, ситим тыл.
Эбиискэ өйдөбүлэ, морфологическай бэлиэтэ, этиигэ туттуллара. Эбиискэ арааһа. Кэпсэтии тылыгар, норуот тылынан уус-уран айымньытыгар эбиискэ суолтата.
2. Эбиискэни атын саҥа чааһыттан араарар, дэгэт суолтатын өйдүүр, сыаналыыр.
1. Сыһыан тыл өйдөбүлэ, морфологическай бэлиэтэ, этиигэ туттуллара. Сыһыан тылга сурук бэлиэтэ. Сыһыан тыл үөскээһинэ.
Сыһыан тыл суолтатын арааһа: дьиҥнээ5и сыаналыыр, чорботор, сөбүлүүр (сирэр), соруйар, сөбүлэһэр о.д.а. Кэпсэтии тылыгар, уус-уран айымньыга сыһыан тыл суолтата.
2. Сыһыан тылы атын саҥа чааһыттан араарар, дэгэт суолтатын өйдүүр, сыаналыыр.
Сыһыан тыл испииһэгин оҥорор, этиигэ, тиэкискэ сатаан туттар.
1. Дьөһүөл өйдөбүлэ, морфологическай бэлиэтэ, этиигэ туттуллара.
2. Дьөһүөл атын көмө саҥа чааһыттан араарар, испииһэгин оҥорор.
1. Ситим тыл өйдөбүлэ, морфологическай бэлиэтэ, этиигэ туттуллара. Сурук бэлиэтэ. Тиэкискэ туттуу.
Саҥа аллайыы. 1 чаас.
1. Саҥа аллайыы өйдөбүлэ, морфологическай бэлиэтэ, этиигэ туттуллара. Сурук бэлиэтэ.
Саҥа чаастарын хатылааһын. 2 чаас.
Ситимнээх саҥа. 22 чаас.
Хатылааһын. 1 чаас.
Саҥарар саҥа истиилэ
Уус-уран истиил (7 чаас)
1. Уус-уран истиил өйдөбүлэ, бэлиэтэ, туттуллар эйгэтэ.
2. Уус-уран истиили атын истиилтэн араарар.
Публицистика истиилэ. 6 чаас.
1. Публицистика истиилин өйдөбүлэ, бэлиэтэ, туттуллар эйгэтэ.
2. Публицистика истиилин атын истиилтэн араарар, тылын-өһүн уратытын быһаарар, стилиситическэй фигуралары ааттыыр.
Саҥа тиибэ. 6 чаас.
1. Сэһэргээһин. Араас истиилинэн сэһэргээһин(кэпсэтии, уус-уран, наука истиилэ)
2. Сэһэргиир тиэкис истиилин быһаарар.
Араас истииллээх сэһэргиир тиэкиһи автор тылын тутуһан аахпыттан суруйар.
Оскуола, бөһүөлэк, улуус олоҕуттан биир тиэмэҕэ тус-туспа истиилинэн кэпсиир эбэтэр өйтөн суруйар.
1. Ойуулааһын. Араас истиилинэн ойуулааһын (кэпсэтии, уус-уран, наука, дьыала истиилэ). Уус-уран айымньыга ойуулааһыны туттуу.
2. Ойуулуур тиэкис истиилин быһаарар.
Араас истииллээх сэһэргиир тиэкиһи автор тылын тутуһан аахпыттан суруйар.
Оскуола, бөһүөлэк, улуус олоҕуттан биир тиэмэҕэ тус-туспа истиилинэн кэпсиир эбэтэр өйтөн суруйар.
1. Тойоннооһун. Араас истиилинэн тойоннооһун уратыта, тыла-өһө (кэпсэтии, публицистика, наука истиилэ).
Оскуола, бөһүөлэк, улуус олоҕуттан биир тиэмэҕэ тус-туспа истиилинэн кэпсиир эбэтэр өйтөн суруйар.
Хатылааһын. 2 чаас.
7 кылаас
Уруок темата | Чааьа | Кунэ-дьыла | Уруок уорэтэр сыала | Уорэнээччи улэтэ | Дьиэ5э улэ | Бэлиэтээьин |
| ||
Бы лаан. | факт. |
| |||||||
Тыл уорэ5э |
| ||||||||
1 | Саха тыла-ийэ тыл. | 1 |
|
| Торообут тыл баайын, уратытын ырытыы. | Тылдьытынан улэ. | «Торообут торут тылым» Толкуй сурук. |
|
|
2 | Хатылааьын. Лексика. | 1 |
|
| 6 кылааска уорэппити хатылааьын. | Карточканан улэ. Ырытар, билиитин тургутар. | «Куьунну костуу». Дьуьуйуу. |
|
|
Морфология. Таба суруйуу. Тус туохтуур. |
| ||||||||
3 | Туохтуур-сана чааьа. | 1 |
|
| Туохтуур ойдобулун инэрии. Аат тыл ойдобулун инэрии, морфологическай бэлиэтин ойдотуу. | Соруда5ынан улэ. Тайах – тыа маанылаах кыыла. | Синоним туохтууру наардаа. |
|
|
4 | Туохтуур торут оло5о, уоскуур ньымата. | 1 |
|
| Туохтуур оло5ун сатаан араарарга уорэтии. Туохтуур уоскээбит сыьыарыытын быьаарарга эрчийии. | Бэйэ улэтэ. Эрчиллии. | Уоскээбит туохтуур оло5ун булуу. Эрчиллии 8. |
|
|
5 | Бэрэбиэркэлиир диктант «Тооромос». | 1 |
|
| Уорэнээччи ылбыт билиитин, уоруйэ5ин, сатабылын тургутан коруу. | Уорэнээччи суруйар, улэтин тиэкиьи кытта тэнниир, бэрэбиэркэлэнэр. | Хатылааьын. |
|
|
6-7 | Туохтуур сирэйдэниитэ. | 2 |
|
| Туохтуур кэмин, ахсаанын, сирэйин халыыбын быьаарарга эрчийии. | Соруда5ынан улэ. Туртас. | Таблица.Эрчиллии 12 соруда5ынан. |
|
|
8 | Комо туохтуур. | 1 |
|
| Комо туохтууру ойдотуу, санарар сана5а тутта уорэтии. | Этии толкуйдуур, тэнниир, тумуктуур. | Комо туохтууру туттан кэпсээн суруйуу »Тыа5а» |
|
|
9 | Туохтуур туьаайыыта. |
1 |
|
| Туьаайыы арааьын быьаарарга сатаан уоскэтэргэ уорэтии.Уус-уран айымньыга , дьыала истиилигэр туттуллар уратытын ойдотуу. | Соруда5ынан улэ. Этии толкуйдуур, тэнниир, тумуктуур. | Таблица.Эрчиллии 19. |
|
|
10 | Аахпыттан толору суруйуу .»Бох буортута» | 1 |
|
| Уорэнээччи тиэкис тиэмэтин, сурун санаатын ырыналаан корон, санаатын сааьылаан суруйар дьо5урун сайыннарыы. | Тиэкис сурун санаатын, тутулун ырытар,былаан онорор, ойдообутун толору суруйар. | Хатылааьын. |
|
|
11 | Туохтуур туьаайыыта. |
1 |
|
| Туьаайыы арааьын быьаарарга сатаан уоскэтэргэ уорэтии.Уус-уран айымньыга , дьыала истиилигэр туттуллар уратытын ойдотуу. | Соруда5ынан улэ. Этии толкуйдуур, тэнниир, тумуктуур. | Таблица.Эрчиллии 19. |
|
|
12 | Туохтуур киэбэ. | 1 |
|
| Туохтуур киэбин арааьын быьаарарга, сатаан уоскэтэргэ эрчийии. | Хомуурунньугунан улэ. | Туохтууру киэпкэ туруоруу.
|
|
|
13 | Туохтуур киэбэ | 1 |
|
| Туохтуур корунун арааьын быьаарарга, сатаан уоскэтэргэ эрчийии. Сорудах быьыытынан уларытарга эрчийии. | Карточканан улэ. Эьэ. (Тыатаа5ы, арба5астаах). | »Сымыйалыыр куьа5ан» Толкуй сурук. |
|
|
14 | Чиэппэрдээ5и хонтуруолунай диктант
| 1 |
|
| Уорэнээччи ылбыт билиитин, уоруйэ5ин, сатабылын тургутан кору. | Уорэнээччи суруйар, улэтин тиэкиьи кытта тэнниир,бэрэбиэркэлэнэр. | Туохтуур киэптэригэр этии толкуйдааьына. |
|
|
15 | Хатылааьын | 1 |
|
| Уорэнээччи туохтуур туьунан ылбыт билиитин, уоруйэ5ин, сатабылын тургутан коруу | Тургутук улэ.
|
|
|
|
1617 | Туохтуур корунэ. | 2 |
|
| Туохтуур корунун арааьын быьаарарга, сатаан уоскэтэргэ эрчийии. Сорудах быьыытынан уларытарга эрчийии. | Карточканан улэ. Кулааьай (изюбр) | Таблица.Этии араас варианын оноруу, ис хоьооно уларыйарын ырытыы. |
|
|
18 | Туохтуур кыччатар, улубуой формата. | 1 |
|
| Туохтуур кыччатар, улубуой халыыбын суолтатын ойдотуу, сатаан уоскэтэргэ эрчийии. | Этии толкуйдуур, тэнниир, тумуктуур. | Туохтуур кыччатар, улубуой форматын туьанан «Ийэ суруга» суруйуу. |
|
|
19 | Айар сорудахтаах аахпыттан суруйуу.Ийэ барахсан. | 1 |
|
| Тиэкис тиэмэтин,сурун санаатын ырыналаан коруу .ойдообуту суьуйэн суруйуу. | Уорэнээччи бэриллибит тиэкиьи ситэрэн,чопчу предмети , киьи тас корунун, ис туругун эбэн суруйуута. | Таблицаны уорэтии. |
|
|
20 | Дьуьуннуур уонна тыаьы утуктэр туохтуур. | 1 |
|
| Дьуьуннуур уонна тыаьы утуктэр туохтууру быьаарарга, сатаан уоскэтэргэ эрчийии. Дэгэт суолтатын ойдоон корорго, истиил ирдэбилигэр дьуорэлээн туттарга эрчийии. | Бэлиэтэнэр, быьаарсар. Тылдьытынан улэ. | Таблицаны уорэтии. Айымньылартан дьуьуннуур уонна тыаьы утуктэр туохтуурдаах этиилэри булан устун. |
|
|
21 | Хатылааьын. | 1 |
|
| Туохтууру сана чааьынан ырытарга эрчийии, билиини чинэтии. | Варианынан улэ. Буучээн (Кабарга) | Урэх ураты кууьун хоьуйууну айан суруйуу. |
|
|
Аат туохтуур |
| ||||||||
22 | Аат туохтуур-туохтуур туспа формата. | 1 |
|
| Аат туохтуур суолтатын ойдотуу. Аат туохтууру, да5ааьын ааты уонна туохтууру араарарга эрчийии. | Бэлиэтэнэр, ойдуур. Чубуку. | Тирэх бэлиэни оноруу |
|
|
23 | Диктант Кулунчук. | 1 |
|
| Уорэнээччи ылбыт билиитин, уоруйэ5ин, сатабылын тургутан кору. | Уорэнээччи суруйар, улэтин тиэкиьи кытта тэнниир, бэрэбиэркэлэнэр. | Таблицаны уорэтии. |
|
|
24 | Аат туохтуур аат суолтатын ылыыта. | 1 |
|
| Ааттыйбыт аат туохтууру ыйытыы туруоран тиэкистэн буларга эрчийии. | Эрчиллиини дидактическай матырыйаалтан оноруу. | Ос хоьоонугар коппут аат туохтуур быьаарыыны ситэрэн устуу. |
|
|
25 | Ааспыт, билинни, кэлэр кэмнээх аат туохтуур падеьынан уларыйыыта. | 1 |
|
| Ааспыт, билинни, кэлэр кэмнээх аат туохтууру падеьынан ырытарга эрчийии. | Соруда5ынан улэ. Ырытар, билиитин тургутар. | Эрчиллии 57.Таблица. |
|
|
26 | Аат туохтууру санарар сана5а туттуу. | 1 |
|
| Аат туохтуур литературнай нуорманы кэьэр миэстэтин булан корор сатабылы инэрии. | Хаьыат матырыйаалынан улэ. Боро (волк) | Эрчиллии 60. |
|
|
27 | Аахпыттан талан суруйуу.Ыт. | 1 | . |
| Уорэнээччи тиэкис тиэмэтин, сурун санаатын ырыналаан корон, санаатын сааьылаан суруйар дьо5урун сайыннарыы. | Тиэкис сурун санаатын, тутулун ырытар,былаан онорор, ойдообутун толору суруйар. | Хатылааьын. |
|
|
28 | Хатылааьын. | 1 | . |
| Аат туохтууру сана чааьынан ырытарга эрчийии, тиэкистэн буларга эрчийии. | Этии толкуйдуур, тэнниир, тумуктуур. | Аат туохтууру сана чааьынан ырытыы. |
|
|
| Сыьыат туохтуур |
| |||||||
29 | Сыьыат туохтуур. | 1 |
|
| Сыьыат туохтуур ойдобулун инэрии, этииттэн, тиэкистэн ыйытыы туруоран буларга, арааьын быьаарарга эрчийии. | Этии онорон толкуйдуур, быьаарар. Сиэгэн.(Росомаха) | Таблица.Сыьыат туохтуур арааьын ыйыы. |
|
|
30 | Сыьыат туохтууру санарар сана5а туттуу. | 1 |
|
| Сыьыат туохтуур дьыала, наука истиилигэр туттуллуутун тэннээн корорго уорэтии. Сыьыат туохтууру утуруйэр холобуру булан, сатаан коннорорго эрчийии. | Хомуурунньугунан улэ. | Сыьыат туохтууру уоскэтэн,этиини ситэрэн суруйуу. Эрчиллии 70. |
|
|
31 | Чиэппэрдээ5и хонтуруолунай диктант. Кыылчаан. | 1 |
|
| Уорэнээччи ылбыт билиитин, уоруйэ5ин, сатабылын тургутан коруу. |
| Соруда5ынан улэ. |
|
|
32 | Хатылааьын. | 1 |
|
| Уорэнээччи ылбыт билиитин, уоруйэ5ин, сатабылын тургутан коруу. | Соруда5ынан улэ. Бэдэр (Рысь) |
|
|
|
33 | Туохтуурдары хатылааьын. | 1 |
|
|
| Этии толкуйдуур, тэнниир, тумуктуур. | Уорэппиккэ оло5уран таблицаны толоруу. |
|
|
| Сыьыат |
| |||||||
34 | Сыьыат-сана чааьа. | 1 |
|
| Сыьыат грамматическай суолтатын, морфологическай бэлиэтин уорэтии.Этииттэн ыйытыы туруоран буларга эрчийии. | Этии онорон толкуйдуур, быьаарар. | Тиэкстэн уоскээбит сыьыаты булан устуу. Эрчиллии 80. |
|
|
35 | Диктант.Эьэ ар5а5ар. | 1 |
|
| Уорэнээччи ылбыт билиитин, уоруйэ5ин, сатабылын тургутан кору. | Уорэнээччи суруйар, улэтин тиэкиьи кытта тэнниир,бэрэбиэркэлэнэр. | Хатылааьын. |
|
|
36 | Сыьыат арааьа. | 1 |
|
| Сыьыат арааьын быьаарарга эрчийии. Сыьыаты быраабыланы тутуьан сопко суруйар уоруйэ5и инэрии. | Эрчиллии толорор. Саьыл. | Таблица. Синоним сыьыаты наардаан устуу. |
|
|
37 | Хатылааьын. | 1 |
|
| Сыьыаты тиэкистэн булан сана чааьынан ырытарга эрчийии. Тылдьыттан сыьыат арааьын булан быьаарарга эрчийии. | Варианынан улэ. Кырса (Песец) | Сыьыаты сана чааьынан ырытыы. |
|
|
|
| Комо сана чаастара. |
| ||||||
38 | Эбиискэ-сана чааьа. | 1 |
|
| Комо сана чааьын ойдобулун инэрии. Эбиискэни атын сана чааьыттан араара уорэтии. | Соруда5ынан улэ. | Таблица.Этии толкуйдааьына. |
|
|
Киис (Соболь) |
| ||||||||
39 | Аахпыттан кылгатан суруйуу .Нууралдьын Куо уонна Бугуру Куо. | 1 |
|
| Уорэнээччи тиэкис тиэмэтин, сурун санаатын ырыналаан корон, санаатын сааьылаан суруйар дьо5урун сайыннарыы. | Тиэкис сурун санаатын, тутулун ырытар,былаан онорор, ойдообутун толору суруйар. | Хатылааьын. |
|
|
40-41 | Эбиискэ арааьа. Эбиискэ этиигэ туттуллуута. | 2 |
|
| Эбиискэ арааьын этиигэ, тиэкискэ сатаан туттарга эрчийии. | Этии толкуйдуур, тэнниир, тумуктуур. | «Маннык быьыы соптоох дуо» Эбиискэлэри туттан теманы арыйар толкуй сурук. |
|
|
42 | Сыьыан тыл-сана чааьа Сыьыан тыл суолтата. | 1 |
|
| Сыьыан тылы атын сана чааьыттан араарарга, суолтатын уорэтии. Этиигэ, тиэкискэ сатаан буларга эрчийии. | Бэлиэтэнэр. Тургутук улэ. Кырынаас (Горностай) | Эрчиллии 94. |
|
|
43 | Айар диктант.Сэмэ. | 1 |
|
| Уорэнээччи ылбыт билиитин, уоруйэ5ин, сатабылын тургутан коруу. | Уорэнээччи суруйар, улэтин тиэкиьи кытта тэнниир,бэрэбиэркэлэнэр. | Хатылааьын. |
|
|
44 | Сыьыан тыл-сана чааьа Сыьыан тыл суолтата. | 1 |
|
| Сыьыан тылы атын сана чааьыттан араарарга, суолтатын уорэтии. Этиигэ, тиэкискэ сатаан буларга эрчийии. | Бэлиэтэнэр. Тургутук улэ.
| Эрчиллии 96. |
|
|
45 | Дьоьуол. | 1 |
|
| Дьоьуолу атын комо сана чааьыттан араара уорэтии. Дьоьуолу сыыьа туттуу тубэлтэтин булан короругэр, коннороругэр эрчийии. | Дидактическай матырыйаалынан улэ. | Соптоох дьоьуолу талан этиини ситэрэн суруйуу. |
|
|
46 | Ситим тыл. | 1 |
|
| Ситим тылы атын сана чааьыттан араара уорэтии, сурук бэлиэтин туттарга эрчийии. | Соруда5ынан улэ. Солондо (Колонок) | Таблица.Ситим тылга соппутуой туруутугар холобурдары суруйуу. |
|
|
47 | Диктант. Сааскы кун. | 1 |
|
| Уорэнээччи ылбыт билиитин, уоруйэ5ин, сатабылын тургутан коруу. | Уорэнээччи суруйар, улэтин тиэкиьи кытта тэнниир,бэрэбиэркэлэнэр. | Хатылааьын. |
|
|
48-49 | Ситим тыл. | 2 |
|
| Ситим тылы атын сана чааьыттан араара уорэтии, сурук бэлиэтин туттарга эрчийии. | Соруда5ынан улэ. Солондо (Колонок) | Таблица.Ситим тылга соппутуой туруутугар холобурдары суруйуу. |
|
|
50 | Комо сана чаастарын хатылааьын. | 1 |
|
| Комо сана чаастарыгар ылбыт билиилэрин чинэтии. | Тургутук улэ. | Анал соруда5ынан улэ. |
|
|
51 | Чиэппэрдээ5и хонтуруолунай диктант. Арыы колуйэтэ. | 1 |
|
| Уорэнээччи ылбыт билиитин, уоруйэ5ин, сатабылын тургутан кору. | Уорэнээччи суруйар, улэтин тиэкиьи кытта тэнниир,бэрэбиэркэлэнэр. | Хатылааьын. |
|
|
52 | Сана аллайыы. | 1 |
|
| Сана аллайыыны атын сана чааьыттан араарарга уорэтии. Этиигэ, тиэкискэ сана аллайыы комотунэн киьи туругун быьаарарга эрчийии. | Истэр, бэлиэтэнэр, быьаарар, эрчиллии толорор. | Этии толкуйдааьына. |
|
|
53-54 | Сана чаастарын хатылааьын. | 2 |
|
| Уорэнээччи ылбыт билиитин, уоруйэ5ин, сатабылын тургутан кору. | Этии онорон толкуйдуур, быьаарар. Норка. | Тест. |
|
|
Ситимнээх сана |
| ||||||||
55 | Аахпыттан суруйуу. Мурунэн суолламмыт. | 1 |
|
| Уорэнээччи тиэкис тиэмэтин, сурун санаатын ырыналаан корон, санаатын сааьылаан суруйар дьо5урун сайыннарыы. | Тиэкис сурун санаатын, тутулун ырытар,былаан онорор, ойдообутун толору суруйар. | Хатылааьын. |
|
|
56 | Хатылааьын. | 1 |
|
| Ылбыт билиини чинэтии. | Этии толкуйдуур, тэнниир, тумуктуур. | «Доруобуйан-бэйэн илиигэр» Толкуй сурук. |
|
|
Уус-уран истиил |
| ||||||||
57-58 | Уус-уран истиил. | 2 |
|
| Уус-уран истиил уратытын ойдотуу. Сахалыы уус-уран истиилгэ туттуллар ньымалары ырытыы. | Быьаарар, тылын саппааьын байытар. | Эрчиллии 125.Тиэкис былаанын оноруу. |
|
|
59 | Уус-уран ойуулааьын. | 1 |
|
| Уус-уран сиьилиир ньыманы тутуьан ырытыы | Ырытар, билиитин тургутар. | Эрчиллии 126. Уус-уран хоьуйар ньыма арааьын булуу. |
|
|
60 | Диктант. Обугэлэрбит тугу аьыылларай? | 1 |
|
| Уорэнээччи ылбыт билиитин, уоруйэ5ин, сатабылын тургутан коруу. | Уорэнээччи суруйар, улэтин тиэкиьи кытта тэнниир,бэрэбиэркэлэнэр. | Хатылааьын. |
|
|
61 | Киьини ойуулааьын. | 1 |
|
| Киьи тас корунун уус-ураннык ойуулааьын уратытын ойдотуу.Айымньылартан холобурдары ырытыы. | Быьаарар, тылын саппааьын байытар. | Тыллары туьанан чугастык билэр киьигит дьуьунун ойуулаан корун. |
|
|
62 | Айыл5аны ойуулааьын. | 1 |
|
| Ойуулааьын тиэкис уратытын быьаарыы, уус-уран хоьуйар ньыма корунун быьаарыы. | Быьаарар, тылын саппааьын байытар. Тиин (Белка) | «Дьикти костуу».Ойуулааьын суруйуу. |
|
|
Публицистика истиилэ |
| ||||||||
63-64
| Публицистика истиилэ. Публицистика истиилин тыла-оьо.
| 2 |
|
| Публицистика истиилин уратытын ойдотуу. Хаһыат тылын — өһүн ырытыы. |
| Торообут дойдум.Публицистика стилин араас ньыматын туьанан суруйуу. |
|
|
65-66 | Сэьэргээьин. Тойоннооьун. | 2 |
|
| Публицистика истиилин уратытын быһаарыы. Хаһыат тылын-өһүн ырытыы. Сэьэргээьин ханнык стилинэн суруллубутун быьаарыы. Тойоннооьун тиэкис уратытын ойдотуу.
| Хаьыат матырыйаалынан улэ. Истэр, бэлиэтэнэр, быьаарар, эрчиллии толорор. «Олоххо дьулуурдаах буолуохха! Толкуй сурук. | Хаьыат матырыйаалын а5алыы. Тылын-оьун ырытыы. Эрчиллии141 |
|
|
67 | Сыллаа5ы хонтуруолунай диктант Тайах уонна о5ус. | 1 |
|
| Уорэнээччи ылбыт билиитин, уоруйэ5ин, сатабылын тургутан коруу. | Уорэнээччи суруйар, улэтин тиэкиьи кытта тэнниир, бэрэбиэркэлэнэр. | Хатылааьын. |
|
|
68 | Хатылааьын.
| 1 |
|
| Уорэнээччи ылбыт билиитин тургутан коруу | «Эрдэ туруон-уьуннук олоруон» тойоннооьун тиэкси суруйуу.
|
|
|
|